RESMI BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU
Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan
Madde 206-(1) Bir resmî belgeyi düzenlemek yetkisine sahip olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
GEREKCE:
Madde, doktrinde “fikrî sahtecilik” olarak adlandırılan bir suç tipini düzenlemektedir. Kişi, kendi beyanıyla, sahte bir resmî belgenin düzenlenmesine neden olmak hakkına sahip değildir. Kişinin açıklamaları üzerine düzenlenen resmî belgenin bu beyanın doğruluğunu ispat edici bir güce sahip olması suçun oluşması için gereklidir. Aksi takdirde düzenlenen belge, yapılan beyanın doğruluğunu ispat edemeyeceğinden, kişi kendi beyanı ile böyle bir belgenin düzenlenmesine etmen olmuş sayılamaz ve kendisinin bu madde uyarınca cezalandırılmasının neden ve hikmeti kalmaz. O hâlde bakılacak husus şudur: Beyanın doğruluğu düzenlenen resmî belgeyle ispat edilecek ise, madde uygulanacaktır; buna karşılık beyanı alan memur, beyanın doğruluğunu tahkik edip, buna kanaat getirdikten sonra resmî belgeyi düzenlemek durumunda ise yani resmî belge sadece kişinin beyanı üzerine değil de, memurca yapılacak inceleme sonucuna göre meydana getirilmekte ise, bu maddedeki suç oluşmaz. Nitekim, kişiyi çok geniş bir surette “doğruyu söylemekle yükümleyken İtalyan Ceza Kanununun 483.maddesi de aynı esasi kabul etmiş ve İtalyan Yargıtay’ının yerleşmiş içtihadı da bu yönde olmuştur.
Bu nedenle, gümrük muayene memuruna, belirli bir malı ithal veya ihraç edeceği yolunda yalan beyanda bulunan kişi, bu maddedeki suçu işlemiş olmaz; zira beyanı alan gümrük muayene memuru sırf bu beyanla yetinmeyip, beyanın doğruluğunu incelemek-le yükümlüdür.
Resmî belge ile doğruluğu ispat edilecek olayların ne olduğu, belgenin niteliğine göre belirir.
Hâkime, değişik olaylar karşısında, yalan beyanın niteliğine göre temel cezayı belirlemek bakamından takdir yetkisi sağlamak maksadıyla maddedeki ceza üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası olarak saptanmıştır.
I. KORUNAN YARAR VE HUKUKÎ NİTELİK
Bu düzenleme, resmî bir evrakın düzenlenmesine esas teşkil edecek sahte açıklamalarda bulunmayı yasaklar. Öğretide kimi yazarlar, söz konusu eylemin özünde “yalan tanıklık” tipine benzediğini ileri sürse de, beyana dayanan verinin bazı hukukî işlemlerde delil niteliği taşıması sebebiyle, gerçekte resmî belgede sahteciliğin özel bir görünümünü oluşturduğu kabul edilmelidir. Zira kişi, gerçeğe aykırı beyanıyla belgenin içerdiği bilgiyi çarpıtarak, hukuken var sayılan doğruluk ve güvenilirlik presumsiyonunu zedeler. Böylelikle toplumsal düzlemde resmî belgelerin doğruluğuna duyulan güven sarsılmakta; korunmak istenen hukuksal değer, geniş anlamıyla “kamu güveni” olmaktadır. Suçun tamamlanması bakımından, yalan beyanın resmî evraka kaynaklık etmesi yeterlidir; ayrıca somut bir zarar şart koşulmamıştır. Yalan beyana dayalı belge düzenlendiği anda kamusal güven alanı somut bir tehlikeye maruz kalır ve suç gerçekleşir.
II. SUÇUN UNSURLARI
- Fail
Kanun koyucu, özel bir sıfat aramamış; bu nedenle herkes bu suçu işleyebilir. Failin memur, tacir ya da sıradan vatandaş olması sonucu değiştirmez. - Fiil
Temel hareket, yetkili kamu görevlisine –belgeyi hazırlama sürecinde kullanılmak üzere– bilerek ve isteyerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmaktır. Zararın doğması aranmamakla birlikte, resmî evraka esas olacak biçimde yapılmış bilinçli yalan, kamusal huzuru zaten ihlâl eder ve suç tamamlanır. Yarıgıtay, mülga 765 sayılı Kanun’un 343. maddesine ilişkin kararlarında, genel veya özel bir zararın gerçekleşmesini şart saymışsa da, güncel düzenlemede söz konusu koşul kaldırılmıştır. Fiil unsurunun varlığından söz edebilmek için resmî bir belgenin fiilen düzenlenmiş olması ve yalan beyanın bu belgeye doğrudan dayanak teşkil etmesi gerekir. - Resmî Belgenin Varlığı
Suçun oluşumu, yetkili memurun failin açıklamalarına bağlı olarak hukuken geçerli bir resmî evrak hazırlamasını zorunlu kılar. Resmî belge kavramı 204. maddede tanımlanmıştır; kısaca, kamu görevlisinin görev alanı kapsamında oluşturduğu, imza veya mühür gibi zorunlu unsurları taşıyan ve hukuk düzenince delil vasfı tanınmış her evrak bu kapsamdadır. Açıklama yazılı biçime dökülmemiş yahut belgenin resmiyetini sağlayan ögeler (örneğin imza) eksikse, resmî belge oluşmadığından suç da vücut bulmaz. Bu sebeple, genel kimlik kontrolünde kolluğa yanlış isim beyan etmek –hakkında soruşturma yoksa– Kabahatler Kanunu m. 40/1 anlamında kabahat oluşturabilir; ancak m. 206 kapsamına girmez. - Yalan Beyanın Evraka Kaynak Olması
Kural olarak salt memura yalan söylemek yetmez; söz konusu beyanın doğrudan belgenin içeriğini belirlemesi gerekir. Yapılabilecek beyanlar, kimlik bilgilerinden ikamet adresine, malvarlığına veya gelir durumuna kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Önemli olan, memurun görev gereği bu beyanı –araştırma yapmaksızın– veri kabul ederek evrakı tanzim etmesidir. Beyanı alan görevlinin doğruluk incelemesi yapmakla yükümlü olduğu hâllerde, bu araştırma yapılmadan belge düzenlenmiş olsa bile suç oluşmayabilir; zira kanun koyucu, belgenin “doğruluk ispat fonksiyonunu” bizzat beyana dayandırmıştır. Failin davranışının yanlış değerlendirilmeye elverişli olması da suç sınırları dışında kalır: Örneğin gerçek adını söyleyen kişinin üzerinden sahte kimlik çıkması nedeniyle kolluğun iki ayrı tutanak düzenlemesi, fail yönünden yalan beyan suçu doğurmaz. - Belginin İspat Gücü
Evrakın, yalan beyan edilen olguyu hiçbir ek araştırmaya gerek duymaksızın kanıtlayabilecek nitelikte olması şarttır. Kanıt değeri bulunmayan yahut başka belgelerle doğrulanması gereken kayıtlar suça elverişli sayılmaz. Doktrin ve Yargıtay, beyanın doğruluğunun ancak memurca yapılacak araştırma sonucu saptanabildiği durumlarda, m. 206’nın uygulanmayacağı konusunda müttefiktir. - Manevî Unsur
Suç yalnız kastla işlenir; taksir söz konusu değildir. Fail, hem yalan söylediğinin hem de bu bilginin resmî evrakta kullanılacağının bilincinde olmalıdır. Özel amaç aranmaz; genel kast yeterlidir.
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ
- Teşebbüs
Doktrinde, beyan anında suçun tamamlandığını savunanlar bulunsa da, hâkim görüş –ve burada benimsediğimiz yaklaşım– resmî belgenin düzenlenmesini de tamamlanma koşulu sayar. Dolayısıyla beyan kayda geçmeden yahut kayıt tamamlanmadan gerçek ortaya çıkarsa, eylem teşebbüs derecesinde kalır. Buna karşın belge tanzim edildikten sonra yalanın tespiti, tamamlanmış suçu ortadan kaldırmaz. Gönüllü vazgeçme, fail düzenleme bitmeden gerçeği açıklarsa gündeme gelir. - İştirak
Genel iştirak hükümleri uygulanır. Faili yalana sevk eden kişi azmettiren, beyana rağmen gerçeği bilerek belge hazırlayan memur ise 204. madde uyarınca sahtecilik failidir. - İçtima
Tanık, bilirkişi veya tercüman statüsündeki failin yalanı, özel hüküm niteliğindeki 272 veya 276. maddeye göre cezalandırılır. Başkasının gerçek kimliğini, soruşturma veya kovuşturmadan kaçmak amacıyla kullanan fail bakımından ise 268. madde devreye girer. Birden çok resmî belge, önceki sahte evraka dayanarak oluşturulmuşsa zincirleme sahtecilik uygulanabilir. Yalan beyanın suç delilini gizlemeye, suçluyu kayırmaya yahut suç delillerini bildirmemeye yönelik olması hâlinde 281, 283 veya 284. maddeler gündeme gelir. - Kovuşturma Usulü ve Görevli Mahkeme
Eylem re’sen soruşturulur; şikâyet şartı yoktur. Düzenlemede üç aydan iki yıla kadar hapis yahut adlî para cezası öngörülmüştür. 61/9. madde uyarınca para cezası alt sınırı, anılan hapis cezasının alt sınırından az; üst sınırı ise üst sınırından fazla olamaz. Gün birim tutarı 52. maddeye göre failin ekonomik koşulları dikkate alınarak 20-100 TL aralığında belirlenir. Yargılama görevi Asliye Ceza Mahkemesine aittir.
YARGITAY KARARLARI
YARGITAY CEZA GENEL KURULU E. 2019/9-141 K. 2023/24 T. 18.1.2023 • YALAN BEYANDA BULUNMA SUÇU ( Sanığın Görevlilere Başka Kimlik İbraz Etmesi/Gerçek Kimliğini Gizlemesi – Somut Olayda Bir Başkası Hakkında Soruşturma Yapılmadığı Ancak Sanık Hakkında Düzenlenen Olay Tutanağı Sanığın İmzası ve İkrarı da Gözetildiğinde Eyleminin Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyanda Bulunma Suçunu Oluşturacağı ) • BAŞKALARINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI ( TCK 206 Maddesinde Düzenlenen Yalan Beyanda Bulunma Suçunu TCK 268. Maddesinde Düzenlenen Suçtan Ayıran En Önemli Özellikğin 268. Maddede Sanık İşlediği Bir Suçtan Kurtulmak Amacıyla Gerçek Bir Kişinin Kimlik Bilgilerini Vererek Gerçek Kişi Hakkında İftira Sonucunu Doğuran Eylemiyle Soruşturma Ya da Kovuşturma Yapılmasına Neden Olmaktayken 206. Maddede Sanığın Bir Başkası Hakkında Soruşturma Ya da Kovuşturma Yapılmasına Neden Olmadığı ) • GERÇEK KİMLİĞİN POLİSTEN GİZLENMESİ ( Somut Olayda Bir Başkası Hakkında Soruşturma Yapılmadığı Ancak Sanık Hakkında Düzenlenen Olay Tutanağı Sanığın İmzası ve İkrarı da Gözetildiğinde Eyleminin Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyanda Bulunma Suçunu Oluşturacağı )
YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2024/22696 K. 2024/9573 T. 11.12.2024 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( Zincirleme Suça Dahil Eylemden Mahkumiyet Kararı Verildiği ve Sanığın 10 Ay Hapis Cezası ile Cezalandırılmasına Karar Verildiği Bu Kararın Yargıtay Ceza Dairesi İlamı ile Düzeltilerek Onanmak Suretiyle Kesinleştiği Zincirleme Suça Konu İşbu Temyiz İncelemesine Konu Suçla İlgili Olarak Kesinleşen Hükme Konu Husus da Göz Önüne Alınarak Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanması Suretiyle Yeni Bir Hüküm Kurulup Kesinleşen Hükümdeki Sonuç Cezanın Mahsubu Suretiyle Karar Verilmesi Gerektiği ) • SERİ YARGILAMA USULÜ ( AYM Kararı ile 5271 SK’ye 7188 SK Md.31 ile Eklenen Geçici Md.5/d’de Yer Alan “Kovuşturma Evresine Geçilmiş Hükme Bağlanmış” İbaresinin “Seri Muhakeme Usulü” Yönünden Anayasaya Aykırı Olduğuna ve İptaline Karar Verilmesi ve Yargılama Konusu Suçun Seri Muhakeme Usulüne Tabi Olması Karşısında Sanık Hakkında 5271 SK Md.250’de Düzenlenen Seri Yargılama Usulünün Uygulanabilmesi İçin Yerel Mahkemece Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına Tevdi Edilmesinde Zorunluluk Bulunduğu ) • USULİ KAZANILMIŞ HAK ( Mahkemece Ceza Belirlenip Zincirleme Suç ve Takdiri İndirim Nedenleri Uygulanarak Kurulan Yeni Hükümden Kesinleşen Hükümdeki Sonuç Ceza Miktarı Olan 10 Ay Hapis Cezasının Mahsup Edilmesi Gerektiği Gözetilmeden Önce 1412 SK Md.326 Son Fıkrası Uyarınca Kazanılmış Hakkın Gözetilmesiyle Cezanın Belirlenmesi Sonra da Belirlenen Bu Cezadan Kesinleşen Mahkumiyet Hükmünün Mahsup Edilmesine Karar Verilerek Bozma Gereği Tam ve Eksiksiz Olarak Yerine Getirilmeden İnfazda Tereddüt Oluşturacak Şekilde Hüküm Kurulması Hususları Hukuka Aykırı Olduğu )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2024/4053 K. 2025/78 T. 6.1.2025 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( Suça Sürüklenen Çocuğun Yasa Dışı Yollardan Almanya’ya Gidebilmek Amacıyla Gerçek Alman Kimlik Belgesi ile Kendisine Ait İran İslam Cumhuriyeti Devleti Tarafından Düzenlenmiş Pasaportu Kullanarak Havalimanından Uçağa Binmek İstediği Sırada Görevlilerce Kimlik Belgesi Üzerindeki Fotoğrafın Suça Sürüklenen Çocuğa Benzemediğinin Fark Edilmesi Üzerine Yakalandığı – 5237 Sayılı Kanun’un 206. Maddesinde Düzenlenen Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunun Unsurlarının Oluşmadığı ) • KİMLİK BİLDİRMEME ( Bu Haliyle Suça Sürüklenen Çocuğun Eyleminin 5326 Sayılı Kanun’un 40/1. Maddesi Uyarınca İdari Para Cezasını Gerektiren “Kimliği Bildirmeme” Kabahatini Oluşturduğu Gözetilmeden Suça Sürüklenen Çocuk Hakkında Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçundan Mahkûmiyet Kararı Verildiği – Suça Sürüklenen Çocuk Hakkında Beraat Kararı Verilmesi Gerektiği )• SUÇ UNSURLARI ( 5237 Sayılı Kanun’un 206. Maddesinde Düzenlenen ve Doktrinde Fikri Sahtecilik Olarak Adlandırılan Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunun Oluşması İçin Kişinin Açıklamaları Üzerine Yetkili Bir Kamu Görevlisi Tarafından Resmi Bir Belgenin Düzenlenmesi ve Düzenlenen Resmi Belgenin Beyanın Doğruluğunu İspat Edici Bir Güce Sahip Olması Gerektiği )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2021/9330 K. 2024/4638 T. 2.4.2024 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYANA AZMETTİRME SUÇU ( Sanığın Temyiz Dışı Sanığı Azmettirmek Suretiyle Motorlu Taşıt Sürücü Kursiyerleri Sınavına Kendisinin Yerine Girmesini Sağladığı Sınav Esnasında Yapılan Kontrollerde Görevlilerce Durumun Fark Edildiği ve Olayın Kolluğa Bildirildiği/Sınav Cevap Kağıdı Belgesinin Baştan İtibaren Görevlilerce İçeriği İtibarıyla Sahte Olduğunun Bilinmesi Nedeniyle Hukuki Sonuç Doğurmaya Elverişli Bulunmadığının Kabulü Gerektiği ) • SANIĞIN BAŞKASI YERİNE SINAVA GİRMESİ ( Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyana Azmettirme Suçu – Sanığın Temyiz Dışı Sanığı Azmettirmek Suretiyle Motorlu Taşıt Sürücü Kursiyerleri Sınavına Kendisinin Yerine Girmesini Sağladığı/Sınav Cevap Kağıdı İncelendiğinde Sınav Gözetmeni Tarafından “Adayın Yerine Bir Başkası Sınava Girdi” Kısmının İşaretlenerek Sınavının İptal Edildiği Anlaşılmış Olup Unsurları Oluşmayan Suçtan Sanığın Beraati Gereği ) • SUÇUN UNSURLARININ OLUŞMAMASI ( Sınav Cevap Kağıdında Salon Başkanı ve Sınav Gözetmeni Tarafından “Adayın Yerine Bir Başkası Sınava Girdi” Kısmının İşaretlenerek Sınavının İptal Edildiği Bu Sebeple Sınav Cevap Kağıdı Belgesinin Baştan İtibaren Görevlilerce İçeriği İtibarıyla Sahte Olduğunun Bilinmesi Nedeniyle Suçun Unsurlarının Oluşmadığı/Sanığın Beraati Yerine Mahkumiyet Kararı Verilmesinin Hukuka Aykırılığı )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2024/2807 K. 2024/7925 T. 10.6.2024 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( 5237 SK 206. Maddesinde Düzenlenen ve Doktrinde Fikri Sahtecilik Olarak Adlandırılan Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunun Oluşması İçin Kişinin Açıklamaları Üzerine Yetkili Bir Kamu Görevlisi Tarafından Resmi Bir Belgenin Düzenlenmesi ve Düzenlenen Resmi Belgenin Beyanın Doğruluğunu İspat Edici Bir Güce Sahip Olmasının Gerektiği ) • SUÇUN UNSURLARININ OLUŞMAMASI ( Yalan Beyanın Tek Başına Kanıtlama Gücünün Olmadığı/Basit Bir Araştırma Sonucunda Yalan Beyanın Tespit Edilerek Yapı Kayıt Belgesinin İptal Edilmesi Karşısında 5237 SK 206. Maddesinde Düzenlenen Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Suçunun Unsurlarının Oluşmayacağının Anlaşıldığı – Sanık Hakkında Beraat Kararı Verileceği )
YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2021/12711 K. 2024/2795 T. 27.3.2024 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN ( Sanığın İfadesi Alınırken Kendisini Akrabası Olan Mağdurun Kimlik Bilgileriyle Tanıttığı Mağdur Adına Başlatılan Soruşturma Sonucu Görevi Yaptırmamak İçin Direnme Suçundan Açılan Kamu Davasında Mağdur Hakkında Beraat Kararı Verildiği – Sanığın Eyleminin Bütün Olarak Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçunu Oluşturduğunun Gözetileceği ) • SERİ MUHAKEME USULÜ ( Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçu – 5271 S. Kanun’a Eklenen Geç. 5. Md. ( D ) Bendinde Yer Alan “”…Kovuşturma Evresine Geçilmiş Hükme Bağlanmış…” İbaresinin “…Seri Muhakeme Usulü…” Yönünden İptal Edildiği/Sanık Hakkında Seri Muhakeme Usulünün Uygulanabilmesi İçin Yerel Mahkemece Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına Tevdii Edilmesinde Zorunluluk Bulunduğu ) • BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SUÇU ( Sanığın İfadesi Alınırken Kendisini Akrabası Olan Mağdurun Kimlik Bilgileriyle Tanıttığı Mağdur Adına Başlatılan Soruşturma Sonucu Görevi Yaptırmamak İçin Direnme Suçundan Açılan Kamu Davasında Mağdur Hakkında Beraat Kararı Verildiği – Sanığın Eyleminin Bütün Olarak Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçunu Oluşturduğu )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2020/4579 K. 2024/1690 T. 14.2.2024 • BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİ KULLANILMASI SUÇU ( Oluşabilmesi İçin İşlediği Suç Nedeniyle Kendisi Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılarak Soruşturma ve Kovuşturma İşlemlerinin Kimlik Bilgileri Verilen Mağdur Hakkında Yapılmasına Neden Olunması Gerektiği )• RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN ( 5237 S. Kanun’un 206. Md.sindeki “Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan” Suçunun Oluşabilmesi İçin İse Bir Adli Soruşturma ya da Kovuşturma İşlemi Olmaksızın Kimlik Bilgilerinin Gizlenmesi Amacıyla Başkalarına Ait Kimlik Bilgilerinin Kullanılması ve Verilen Kimlik Bilgilerine Göre Resmi Belge Düzenlenmesi Gerektiği ) • SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMAYI ENGELLEMEK ( Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçunun Şüphelisi Olarak Yakalanması Üzerine Hakkında Soruşturmaya Başlandığı Sırada Sanığın Kimliğini Beyan Ettiği ve Yürütülen Soruşturma Kapsamındaki Evrakların … Adına Düzenlendiği – Sanığın Suç İşlediği Şüphesi İle Yakalandığı Sırada Kendisi Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Başkasına Ait Kimlik Bilgilerini Kullanması Eyleminin Seri Muhakeme Usulüne Tabi 5237 S. Kanun’un 268. Md.sinde Düzenlenen Suçu Oluşturduğu )
YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2020/18996 K. 2023/972 T. 1.3.2023 • BAŞKALARINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİ KULLANMA SUÇU ( Oluşabilmesi İçin İşlediği Suç Nedeniyle Kendisi Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılarak Soruşturma ve Kovuşturma İşlemlerinin Kimlik Bilgileri Verilen Mağdur Hakkında Yapılmasına Neden Olunması Gerektiği )• RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYANDA BULUNMA SUÇU ( Bir Adli Soruşturma Ya da Kovuşturma İşlemi Olmaksızın Kimlik Bilgilerinin Gizlenmesi Amacıyla Başkalarına Ait Kimlik Bilgilerinin Kullanılması ve Verilen Kimlik Bilgilerine Göre Resmi Belge Düzenlenmesi Halinde 5237 S. Kanunun 206. Md.sinde Düzenlenen Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyanda Bulunma Suçunun Oluşacağı )• İHBAR ÜZERİNE DURDURULAN ARAÇTAKİ SANIĞA KİMLİK BELGESİ SORULMASI ( Sanığın Kendisini Tanıttığı ve Bir Kimlik Belgesi İbraz Ettiği Ancak Sonrasında Sanığın Başkasının Kimliğini Beyan Ettiği – “Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması” Suçunun Unsurları Oluşmadığı Gibi Kolluk Görevlilerine Beyan Edilen Kimlik Bilgilerine Göre Bir Belgenin Düzenlenmemesi Nedeniyle “Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan” Suçunun da Oluşmadığı )• KİMLİĞİ HAKKINDA GERÇEĞE AYKIRI BEYANDA BULUNMAK ( Kabahati Oluşturduğu Bunun da İdari Yaptırımı Gerektirdiği Ancak Anılan Yasanın 20. Md.sinin İkinci Fıkrasının C Bendi Uyarınca Soruşturma Zamanaşımı Süresinin 3 Yıl Olduğu ve Kabahat Tarihinden Temyiz İnceleme Tarihine Kadar Bu Sürenin Gerçekleştiği )
YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2022/3182 K. 2023/4151 T. 6.6.2023 • BAŞKALARINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİ KULLANMA SUÇU ( Trafik Ekiplerince Durdurulan Sanığa Kimliği Sorulduğunda Görevlilere İsmini Farklı Beyan Ettiği ve Bu İsimle Resmi Belge Düzenlenmesine Neden Olduğunun Anlaşılması Karşısında Sanığın Eyleminin 5237 Sayılı Kanun’un 206. Maddesinde Düzenlenen Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyanda Bulunma Suçunu Oluşturacağı ve Hukuki Durumunun Buna Göre Takdir ve Tayini Gerektiği – Suç Vasfında Yanılgıya Düşülerek Hüküm Kurulmasının Hukuka Aykırı Bulunduğu )• SERİ MUHAKEME USULÜ ( Sanık Hakkında 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 250. Maddesinde Düzenlenen Seri Muhakeme Usulünün Uygulanabilmesi İçin Yerel Mahkemece Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığı’na Tevdi Edilmesi Gerektiği )• RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( Trafik Ekiplerince Durdurulan Sanığa Kimliği Sorulduğunda Görevlilere İsmini Farklı Beyan Ettiği ve Bu İsimle Resmi Belge Düzenlenmesine Neden Olduğunun Anlaşılması Karşısında Sanığın Eyleminin 5237 Sayılı Kanun’un 206. Maddesinde Düzenlenen Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyanda Bulunma Suçunu Oluşturacağı ve Hukuki Durumunun Buna Göre Takdir ve Tayini Gerektiği – Suç Vasfında Yanılgıya Düşülerek Hüküm Kurulmasının Hatalı Bulunduğu )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2019/6858 K. 2023/6777 T. 4.10.2023 • BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SUÇU ( Sanığın Görevli Polis Memurları Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Kendisini Başka Bir İsimle Tanıttığı Bu Kişiye Ait Kimlik Bilgileriyle Kolluk ve Savcılıkta Şüpheli Sıfatıyla İfade Verdiği/Sanığın Eyleminin Seri Muhakeme Usulüne Tabi Olan 5237 S. Kanunun 268. Md.sinin 1. Fıkrasında Tanımlanan “Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması” Suçunu Oluşturacağı )• SUÇ VASFINDA YANILGIYA DÜŞÜLMESİ ( Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçu – Sanığın Eyleminin 5237 S. Kanunun 268. Md.sinin 1. Fıkrasında Tanımlanan Suçu Oluşturacağı Gözetilmeden Suç Vasfında Hataya Düşülerek “Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan” Suçundan Mahkûmiyetine Hükmedilmesinin Hukuka Aykırı Bulunduğu )• SERİ MUHAKEME VE BASİT YARGILAMA USULÜ ( Hükümden Sonra Yürürlüğe Giren Anayasa Mahkemesi’nin Kararları İle 5271 S. Kanuna 17.10.2019 Tarih ve 7188 S. Kanunun 31. Md.siyle Eklenen Geç. 5. Maddesinin D Bendinde Yer Alan “Hükme Bağlanmış” ve “Kovuşturma Evresine Geçilmiş Hükme Bağlanmış” İbarelerinin Basit Yargılama Usulü ve Seri Muhakeme Usulleri Yönünden Anayasa’ya Aykırı Bulunarak İptal Edilmiş Olması Karşısında Sanığın Hukuki Durumunun Yeniden Değerlendirilmesinde Zorunluluk Bulunmasının Bozma Gerektirdiği )
YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2023/2167 K. 2024/391 T. 16.1.2024 • BAŞKALARINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİ KULLANMA SUÇU ( Anayasa Mahkemesi’nin Kararı ile 5271 SK Eklenen Geç.5-d Yer Alan “Kovuşturma Evresine Geçilmiş Hükme Bağlanmış” İbaresinin “Seri Muhakeme Usulü” Yönünden Anayasaya Aykırı Olduğuna ve İptaline Karar Verildiği/Seri Muhakeme Usulünün Uygulanabilmesi İçin Yerel Mahkemece Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığı’na Tevdi Edilmesinde Zorunluluk Bulunduğu )• RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNE YALAN BEYAN SUÇU ( Yargılama Konusu Suçun Seri Muhakeme Usulüne Tabi Olması Karşısında Sanık Hakkında 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 250. Maddesinde Düzenlenen Seri Muhakeme Usulünün Uygulanabilmesi İçin Yerel Mahkemece Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığı’na Tevdi Edilmesinde Zorunluluk Bulunduğu )
YARGITAY 11. CEZA DAİRESİ E. 2021/1242 K. 2023/7275 T. 18.10.2023 • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİ SIRASINDA YALAN BEYAN SUÇU ( Polis Memurlarınca Nüfus Cüzdanının Sahteliğinden Şüphe Edilmesi Nedeniyle Sanığın Refakate Alınarak Polis Merkezine Götürüldüğü Sanığın Polis Merkezinde Kimliğin Sahte Olduğunu İkrar Ettiği ve Gerçek Kimliğini Bildirdiği Sanığın Yalan Beyanı İle Adına Herhangi Bir Adli veya İdari Resmi Belge Düzenlenmediği Anlaşılmakla Sanığın Eyleminin 5326 Sayılı Kanun’un 40. Maddesinin Birinci Fıkrasına Uyduğu ve 5237 S. Kanun’un 206. Maddesinde Düzenlenen Suçun Unsurları İtibarıyla Oluşmadığı ) • YALAN BEYAN ( Tek Başına Kanıtlama Gücünün Bulunmadığı ve Bu Beyana Rağmen Görevlinin Beyan Edilen Hususların Doğruluğunu Araştırıp da Belgeyi Sonra Düzenlemesinin Gerekli Olduğu Takdirde Belgeye Dayanak Oluşturan Bilgi Yalan Beyan Olmayıp Görevlinin Araştırması Sonucu Ulaştığı Bilgi Olduğundan Yine Beyan Olunan Bilgiler İlgili Memur ya da Makamın Başkaca Araştırma Yapmasını ve Belge İncelemesini Gerektirirse veya Yalan Beyan Üzerine Memurun Kandırılamaması Neticesinde Doğru Şekilde Belge Oluşturulması Durumunda Anılan Suçun Oluşmayacağı ) • İDARİ PARA CEZASI ( Kamu Görevlisinin Görevi Nedeniyle Resmi Belge Düzenlediği Sırada Yalan Beyanda Bulunulması Halinde 5237 S. Kanun’un 206. Maddesi Uygulanacağı – Resmi Belge Düzenlenmesi Sırasında Olmayıp da Kamu Görevinin Gereği Gibi Yerine Getirilebilmesi İçin Kamu Görevlisinin Göreviyle Bağlantılı Olarak Sorması ve Kişinin Kimliği Hakkında Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunması Halinde 5326 S. Kanun 40. Maddesinin Birinci Fıkrası Uyarınca İdari Para Cezası Verilmesi Gerektiği )
YARGITAY CEZA GENEL KURULU E. 2021/16-158 K. 2021/245 T. 2.6.2021 • BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SUÇU ( Uyap Sisteminden Alınan Nüfus Kayıt Örneğine Göre Çocuk Mahkemesince Sanığın 1997 Olan Doğum Tarihinin 1995 Olarak Düzeltildiği – Anılan Mahkeme Dosyası Getirtilip 5271 Sayılı CMK’nın 218/2. Maddesi Uyarınca Sanığın Gerçek Yaşının Usulüne Uygun Olarak Belirlenip Belirlenmediği Araştırılıp Sanığın Suç Tarihi İtibarıyla Onsekiz Yaşını Doldurduğunun Anlaşılması Hâlinde Delilleri Takdir ve Değerlendirme Görevinin Asliye Ceza Mahkemesine Ait Olması Nedeniyle Görevsizlik Kararı Verilmesi Gerektiği ) • KANUNİLİK İLKESİ ( Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçunun Oluşabilmesi İçin Madde Metnindeki “İşlediği Suç Nedeniyle” İfadesi Dikkate Alındığında Kanunilik İlkesi Gereğince Öncelikle Fail Tarafından İşlenen Bir Suçun Bulunması Bu Suçun Faili ile Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerini Kullanan Failin Aynı Kişi Olması ve Failin Bu Suç Nedeniyle Kendisi Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Başkasına Ait Kimliği veya Kimlik Bilgilerini Kullanmasının Gerektiği )• KENDİSİ HAKKINDA SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA YAPILMASINI ENGELLEME AMACI ( Çocuk Büro Amirliğine Getirilmesi Üzerine Gerçek Kimlik Bilgileri Tespit Edilen Sanık Hakkında İnceleme Konusu Başkasına Ait Kimlik Bilgilerini Kullanma Eylemi Dışında Başka Bir Suçtan İşlem Yapılmadığı – Sanığın İşlediği Suç Nedeniyle Kendisi Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma Yapılmasını Engellemek Amacıyla Hareket Ettiğinden Bahsedilemeyeceği/Sanığa Atılı Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçunun Olayda Oluşmayacağı ) • RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( Tutanağın ve Devlet Hastanesi Tarafından Genel Adli Muayene Raporunun Düzenlenmesi Sırasında Kendisini Başkası Olarak Tanıtıp Mağdurun Kimlik Bilgilerini Kullanmak Suretiyle Yalan Beyanda Bulunan ve Kamu Görevlileri Tarafından Üç Ayrı Resmî Belgenin Düzenlenmesine Neden Olan Sanığın Eyleminin Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunu Oluşturduğu – Direnme Kararına Konu Hükmün Sanığın Eyleminin Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunu Oluşturduğunun Gözetilmemesi İsabetsizliğinden Bozulması Gerektiği )
YARGITAY CEZA GENEL KURULU E. 2019/8-249 K. 2019/499 T. 25.6.2019 • BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SUÇU ( Suçunun Oluşabilmesi İçin Öncelikle Fail Tarafından İşlenen Bir Suçun Bulunması ve Bu Suçun Faili İle Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerini Kullanan Failin Aynı Kişi Olmasının Zorunlu Olduğu – Sanığın Hakkında Arama Kararı Olduğundan Korkması Nedeniyle Gerçeğe Aykırı Olarak Beyan Ettiği İsme Göre Kolluk Görevlileri Tarafından İlgili Olay Yakalama ve Üst Arama Tutanağı İle Aynı Tarihli Şüpheli ve Sanık Hakları Formunun Yine Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tarafından da Genel Adli Muayene Raporunun Düzenlendiği Dikkate Alındığında Sanığın Eyleminin 5237 S.K. Md. 206 Uyarınca Düzenlenen Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunu Oluşturduğunun Kabulü Gerektiği ) • RESMÎ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU ( Sanığın Hakkında Arama Kararı Olduğundan Korkması Nedeniyle Gerçeğe Aykırı Olarak Beyan Ettiği İsme Göre Kolluk Görevlileri Tarafından İlgili Olay Yakalama ve Üst Arama Tutanağı İle Aynı Tarihli Şüpheli ve Sanık Hakları Formunun Yine Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tarafından Da Genel Adli Muayene Raporunun Düzenlendiği Dikkate Alındığında Sanığın Eyleminin 5237 S.K. Md. 206 Uyarınca Düzenlenen Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunu Oluşturduğu ) • EYLEMİN NİTELENDİRİLMESİNDE HATAYA DÜŞÜLMESİ ( Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçunun Oluşabilmesi İçin Öncelikle Fail Tarafından İşlenen Bir Suçun Bulunması ve Bu Suçun Faili İle Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerini Kullanan Failin Aynı Kişi Olmasının Zorunlu Olduğu – Sanığın Hakkında Arama Kararı Olduğundan Korkması Nedeniyle Gerçeğe Aykırı Olarak Beyan Ettiği İsme Göre Kolluk Görevlileri Tarafından İlgili Olay Yakalama ve Üst Arama Tutanağı İle Aynı Tarihli Şüpheli ve Sanık Hakları Formunun Yine Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tarafından da Genel Adli Muayene Raporunun Düzenlendiği Dikkate Alındığında Sanığın Eyleminin 5237 S.K. Md. 206 Uyarınca Düzenlenen Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçunu Oluşturduğunun Kabulü Gerektiği )
AV. İLTAN EKMEKÇİOĞLU
